Josef Dabernig (AU)

°1956

Josef Dabernig is kunstenaar sinds de late jaren zeventig. Zijn oeuvre omvat foto’s, objecten, tekst en architecturale installaties. Sinds het midden van de jaren negentig maakt hij ook films. Dabernig is gefascineerd door de verloedering van publieke architectuur en sociale infrastructuren. Veel van zijn films spelen zich af in de voormalige Oostbloklanden. Het zijn portretten van modern verval waartussen zich absurde scenario’s afspelen. Zijn films kunnen omschreven worden als micro-drama’s. Ze vertellen een verhaal dat tussen de regels door gelezen moet worden.

Wisla (1996)

video-installatie, zwart-wit, geluid, 8’

Kenmerkend voor Josef Dabernig is dat hij gebaren en mimiek loskoppelt van hun oorspronkelijke context. Hij wil het bevreemdende gedrag van de mens in uiteenlopende omstandigheden centraal stellen. Daarbij legt hij uitingen van geldingsdrang, competitiegevoel en machtsuitoefening bloot. Een voetbaltrainer en zijn assistent volgen het verloop van een denkbeeldige wedstrijd in het Wisla-stadion in Krakau. Het stadion blijkt leeg te zijn. Het gejoel dat de kunstenaar hieraan toegevoegd heeft, is afkomstig van wedstrijden uit de Italiaanse voetbalcompetitie. Typische elementen van het voetbal worden hier samengebracht, maar vormen geen logisch geheel. 

Sports Ground Panorama 5 in Gyumri - Levon Ishtoyan Football School (2008-2013)

fotoprint op de vensters van de kantine

Dit is een foto van het sportveld van de Levon Ishtoyan voetbalschool in de West-Armeense stad Gyumri. De stad werd in 1988 zwaar beschadigd door een aardbeving. Dabernig vertelt hierover: ‘Toen de trainer me na mijn fotoshoot uitnodigde voor een koffie in het spartaans ingerichte kantoor, zag ik er een aantal verschrompelde voetballen liggen. Ik zorgde ervoor dat een culturele instelling twintig nieuwe ballen sponsorde. Aan de organisatie van de kunstbiënnale die toen plaatsvond in Gyumri, moest ik uitleggen dat dit gebaar geen deel uitmaakte van mijn kunstpraktijk. Het was hoogstens een randgebeuren dat plaatsvond in de marge van het ritueel van de fotograaf.’

Excursus on Fitness (2010)

video, zwart-wit, geluid, 12’

In Excursus on Fitness voert een groep van zes vrouwelijke en mannelijke acteurs eenvoudige gymnastiekoefeningen uit zonder veel interesse of inzet. Hun focus ligt niet zozeer op het slagen van de oefening of de fysieke training als wel op de discipline van het lichaam. Elk van de protagonisten vertolkt zijn rol zonder in contact te treden met de anderen. Het is een choreografie van individuele performances waarin de geometrie van gebaren en blikken centraal staat. De film werpt vragen op omtrent de verhouding van de mens tot zijn eigen lichaam in de verschillende fasen van zijn leven.